Αν κάποιος ψάξει να βρει κάτι που πραγματικά έπρεπε να αλλάξει με το νέο νόμο-πλαίσιο για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση που ανακοίνωσε χθες η κ.Κεραμέως, σίγουρα θα εντοπίσει τις διατάξεις που αφορούν στην αλλαγή τρόπου λειτουργίας του ΔΟΑΤΑΠ, του άλλοτε «αμαρτωλού» οργανισμού αναγνώρισης πτυχίων εξωτερικού.

Λέμε «αμαρτωλού» γιατί στο παρελθόν χιλιάδες απόφοιτοι ξένων Πανεπιστημίων ανέμεναν επί μήνες και χρόνια την αναγνώριση των πτυχίων τους χάνοντας δουλειές και σπουδές, ειδικά όταν ο ΔΟΑΤΑΠ ονομαζόταν ακόμα ΔΙΚΑΤΣΑ και οι φάκελοι ήταν χάρτινοι.

Η κατάσταση αυτή βέβαια έχει πλέον εξομαλυνθεί σημαντικά, ωστόσο ακόμα υπάρχουν απόφοιτοι που ταλαιπωρούνται, καθώς η διοίκηση του οργανισμού έχει επίσημα ανακοινώσει προ μηνών ότι έβαλε τέλος στην εξυπηρέτηση αιτήσεων εξαίρεσης από τη σειρά προτεραιότητας, έβαλε ο ΔΟΑΤΑΠ και πλέον απορρίπτει όλα τα σχετικά αιτήματα -που δεν είναι και λίγα.

Αυτή η νέα πρακτική του ΔΟΑΤΑΠ έχει δημιουργήσει όμως αρκετά προβλήματα σε αιτούντες που κινδυνεύουν να χάσουν προθεσμίες για διάφορα θέματα (πχ σε μεταπτυχιακά, κα) ωστόσο η διοίκηση του Οργανισμού ανακοίνωσε επίσημα την αιτία της απόφασης:

«Κάθε μήνα υποβάλλονται πάνω από 100 αιτήματα υπέρβασης σειράς προτεραιότητας, δηλαδή, πάνω από 1200 ανά έτος. Όλα αφορούν σε πάσης φύσεως προθεσμίες για επαγγελματική διέξοδο ή για συνέχιση σπουδών σε ανώτερο κύκλο στα Ελληνικά πανεπιστήμια. Το ίδιο πρόβλημα, όμως, έχει η συντριπτική πλειοψηφία των ενδιαφερομένων που καταθέτουν αίτηση στον Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π.  Η διοίκηση απορρίπτει τα αιτήματα αυτού του τύπου με το εξής σκεπτικό. Αν γινόταν δεκτά αυτά τα 1200 αιτήματα τον χρόνο, αυτό θα σήμαινε ότι θα παραμεριζόταν άλλες 1200 αιτήσεις ενδιαφερομένων που έχουν σειρά προτεραιότητας και αγωνιούν εξ ίσου για επαγγελματική διέξοδο ή συνέχιση σπουδών. Για λόγους ισονομίας και ίσης μεταχείρισης η σειρά προτεραιότητας δεν παραβιάζεται. Μόνον όταν υπάρχει πέραν του συνήθους αδικαιολόγητη καθυστέρηση εκ μέρους του οργανισμού δίνεται έγκριση επίσπευσης»

«Δικλείδα ασφαλείας» για κολέγια

Οπως διευκρίνισε χτες η υπουργός Παιδείας, τόσο στον ΔΟΑΤΑΠ όσο και στα Πανεπιστήμια, θα εφαρμοστεί μια δικλείδα ασφαλείας προκειμένου να μην καταπατηθεί εμμέσως το άρθρο 16 του Συντάγματος και ισοτιμηθούν πτυχία που χορηγούν μεν τα ομοταγή ΑΕΙ του εξωτερικού, αλλά προέρχονται από σπουδές που έγιναν εντός Ελλάδας, σε συνεργαζόμενα με αυτά κολέγια. Οπως είναι γνωστό, ήδη η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει αποφασίσει την επαγγελματική ισοτίμηση των πτυχίων αυτών με τα πτυχία των Ελληνικών ΑΕΙ (κάτι που έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις) όμως στο πεδίο της ακαδημαϊκής συνέχειας σπουδών (πχ κάποιος απόφοιτος κολεγίου να ζητήσει να κάνει μεταπτυχιακές σπουδές σε ΑΕΙ) δεν μπορεί να ακολυθήσει παρόμοια διαδικασία γιατί θα ήταν σα να περιφρονεί το ακόμα ισχύον άρθρο 16 του Συντάγματος, που δεν επιτρέπει τη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα. Ετσι λοιπόν, για κάθε απόφοιτο που ζητά ισοτίμηση πτυχίου, είτε ο ΔΟΑΤΑΠ -αν απευθύνεται σε αυτόν- είτε το κάθε Πανεπιστήμιο (αν ζητά μεταπτυχιακό κλπ) θα ζητούν βεβαίωση τόπου σπουδών από το πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Δηλαδή να βεβαιώσει το ξένο ίδρυμα ότι οι σπουδές έγιναν στον τόπο όπου εδρεύει, αλλά και στη γλώσσα που παρέχει τις σπουδές το κάθε ίδρυμα. Ετσι οι απόφοιτοι κολεγίων δε θα περιλαμβάνονται στις αναγνωρίσεις αυτές -αν και σε επίπεδο επαγγελματικών δικαιωμάτων, έχουν πλέον ακριβώς ίδια με αποφοίτους ΑΕΙ.

Με το νέο νομοσχέδιο λοιπόν, η κ.Κεραμέως ευελπιστεί ότι οι καθυστερήσεις και δυσλειτουργίες του ΔΟΑΤΑΠ θα αποτελέσουν παρελθόν, καθώς η διαδικασία αναγνώρισης αλλάζει πλήρως και στο εγγύς μέλλον οι αιτήσεις δεν θα γίνοται πλέον ατομικά, αλλά εφόσον το ίδρυμα προέλευσης (εξωτερικού) θα είναι ενταγμένο σε σχετικό Μητρώο ομοταγών ιδρυμάτων του ΔΟΑΤΑΠ, η αναγνώριση πτυχίου θα γίνεται αυτόματα. Αναλυτικά:

Η νέα διαδικασία: Αυτόματη αναγνώριση

Η διαδικασία αναγνώρισης διαχωρίζεται σε δύο άξονες:

Ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλου σπουδών για τη συνέχιση των σπουδών σε επόμενο κύκλο.

• Καταργείται η ατομική αίτηση αναγνώρισης πτυχίου.
• Ιδρύονται «Εθνικό Μητρώο Αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής» και «Εθνικό Μητρώο Τύπων Τίτλων Σπουδών Αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής». Εφόσον ένα Ίδρυμα περιλαμβάνεται στο πρώτο Μητρώο, κατόπιν απόφασης του ΔΣ του ΔΟΑΤΑΠ βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, τα πτυχία που εκδίδει εντάσσονται στο δεύτερο και θεωρούνται αναγνωρισμένα.
• Οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να απευθυνθούν στο ελληνικό ΑΕΙ για μεταπτυχιακές σπουδές απευθείας, δίχως να χρειάζεται να καταθέσουν αίτηση αναγνώρισης στον ΔΟΑΤΑΠ.

 Αναγνώριση ακαδημαϊκού τίτλου σπουδών που επιτρέπει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας.

• Καταργούνται οι γραφειοκρατικές διαδικασίες της «ισοτιμίας» και της «ισοτιμίας με αντιστοιχία».
• Καταργείται ο θεσμός του ειδικού εισηγητή και της εκτελεστικής επιτροπής που αξιολογούν την ισοτιμία που δυσκόλευαν περαιτέρω τη διαδικασία. Αντ’ αυτών, δημιουργείται Εθνικό Μητρώο Αξιολογητών και πλέον, διοικητικοί υπάλληλοι κάνουν τον «προέλεγχο» του φακέλου και αν είναι πλήρης τον παραπέμπουν στον Πρόεδρο.
• Δίνεται έμφαση για πρώτη φορά στις ουσιώδεις διαφορές μεταξύ του προγράμματος σπουδών του Πανεπιστημίου του εξωτερικού και του συγκρίσιμου προγράμματος σπουδών ελληνικού ΑΕΙ για την αναγνώριση ακαδημαϊκού τίτλου για πρόσβαση στην αγορά εργασίας.
• Προβλέπεται, κατόπιν αξιολόγησης, η δυνατότητα γραπτής εξέτασης ή/και πρακτικής άσκησης επιπλέον του τίτλου.
• Προβλέπονται συγκεκριμένες προθεσμίες:
• από την υποβολή της αίτησης και των δικαιολογητικών, εντός 3 μηνών ο Πρόεδρος εκδίδει απόφαση αναγνώρισης ή αντιστάθμισης βάσει των εισηγήσεων των αξιολογητών,
• αν εκδοθεί απόφαση αντιστάθμισης, η απόφαση αναγνώρισης εκδίδεται εντός 1 μήνα από τη γνωστοποίηση των αποτελεσμάτων της γραπτής δοκιμασίας ή/και της πρακτικής άσκησης.

Επιτάχυνση της διαδικασίας

Σύμφωνα με το Υπουργείο παιδείας, στην πράξη, αυτές οι αλλαγές απλοποιούν και επιταχύνουν αισθητά τη διαδικασία για τους απόφοιτους Πανεπιστημίων του εξωτερικού που θέλουν να αναγνωρίσουν το πτυχίο τους για να εργαστούν στην Ελλάδα.

Διευκολύνουν τον πολίτη: Καλύτερη και γρηγορότερη εξυπηρέτηση. Τέλος στα εκπαιδευτικά αδιέξοδα.

Εξυπηρετούν τα Πανεπιστήμια: Ταχύτερη και σύμφωνη με διεθνή πρότυπα διαδικασία αξιολόγησης πτυχίων από Πανεπιστήμια του εξωτερικού για Έλληνες και ξένους φοιτητές που ενδιαφέρονται για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στην Ελλάδα. Καίρια ώθηση στη διεθνοποίηση των ελληνικών ΑΕΙ.

Στηρίζουν το αναπτυξιακό πρότυπο της χώρας: Εκσυγχρονίζεται και απλοποιείται μια διαδικασία καίριας σημασίας για την προσέλκυση Ελλήνων (ενίσχυση του brain gain) και αλλοδαπών πτυχιούχων στη χώρα.

Χρόνοι (σημερινοί) διεκπεραίωσης αιτήσεων

Προσδόκιμοι χρόνοι διεκπεραίωσης αιτήσεων μετά τον έλεγχο πληρότητας του φακέλου*

52,8% των αιτήσεων 1-2 μήνες

10,6% των αιτήσεων 2-3 μήνες

20,6% των αιτήσεων 3-4 μήνες

2,0% των αιτήσεων 6-7 μήνες

6,8% των αιτήσεων 7-8 μήνες

7,2% των αιτήσεων 13-14 μήνες

Το 83,7% των αιτήσεων έχει προσδόκιμο μέσο χρόνο διεκπεραίωσης κάτω των 4 μηνών

Με βάση τον προγραμματισμό της διοίκησης, αναμένεται το 2022 το 95% των αιτήσεων να ολοκληρώνεται σε διάστημα κάτω των 6 μηνών.

Οι χρόνοι αυτοί αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους επιστημονικούς κλάδους. Μεταξύ τίτλων ίδιου κλάδου και ίδιου τύπου ο χρόνος διεκπεραίωσης είναι ίδιος.

*Ο χρόνος αναμονής όλων των τύπων αιτήσεων για τον έλεγχο πληρότητας με βάση τα στοιχεία Φεβρουαρίου 2022 είναι περίπου 10 ημέρες από την ημέρα υποβολής της αίτησης, από 180 ημέρες που ήταν όταν ανέλαβε η νέα διοίκηση.